Home / KHÁI NIỆM / ade là gìADE LÀ GÌ29/03/2021Phương pháp sử dụng “thuốc chỉ điểm” (trigger drugs) để xác định các biến cố có hại do thuốcSVD5. Trần Thị Hồng Ngoan, ĐH Dược HN, DS. Võ Thị HàMặc dù số lượng các báo cáo về các biến cố có hại do thuốc (ADE) được gửi về cơ quan an toàn cho bệnh nhân quốc gia đã tăng lên, vẫn có rất nhiều các ADE đã xảy ra mà không được báo cáo. Liệu dược sĩ có thể giúp giải quyết được vấn đề này ?Dược sĩ có đầy đủ kiến thức và kỹ năng để phát hiện và báo các các biến có hại do thuốc (ADEs), bao gồm các phản ứng có hại của thuốc (ADR) và các sai sót liên quan đến thuốc (ME). Ở Anh, các dược sĩ kiểm tra tất cả các thuốc được dùng cho bệnh nhân nội trú theo từng ngày. Trong quá trình này, họ sẽ gặp các bệnh nhân được kê một số thuốc để điều trị ADEs hoặc những bệnh nhân phải ngừng thuốc gây ra biến cố đó. Tuy nhiên vẫn có rất nhiều trường hợp xuất hiện biến cố mà không được báo cáo.Bạn đang xem: Ade là gìMột phương pháp để thúc đẩy báo cáo ADE là cung cấp cho dược sĩ các thông tin rõ ràng về các loại biến cố và một công cụ để xác định các biến cố ngay khi nó xảy ra.Thuốc chỉ điểm “Trigger drugs”Thuốc được kê sử dụng để ngăn ngừa các hậu quả do một ADE được gọi là thuốc chỉ điểm (“trigger drugs”). Các thuốc này bao gồm thuốc giải độc (VD naloxone, flumazenil, vitamin K, glucagon), thuốc điều trị các triệu chứng của ADE, hoặc thuốc làm giảm các tác dụng không mong muốn của thuốc (VD Canxi gluconate để điều trị tăng Ka huyết). Danh sách các thuốc này được đề cập tại bảng phía dưới. Danh sách các thuốc chỉ điểm “trigger drugs”ThuốcCác biến cố bất lợi có thể dùngThuốc trị tiêu chảy*Tiêu chảyThuốc trị nôn*Nôn do dùng thuốcBeriplex (dried prothrombin complex)Quá liều thuốc chống đông do wafarinCalcium gluconateTăng K huyết do thuốcChlorphenamine IVDị ứng thuốcCorticosteroids (topical)Phát ban do thuốcDextrose 20% / insulin 10 unitsTăng K huyết do thuốcDiphenhydramine*Dị ứng thuốcFlumazenil*†An thần quá mức sau khi dùng benzodiazepineGlucagon†Hạ đường huyết do thuốcGlucose 50%†Hạ đường huyết do thuốcHydrocortisone IVSốc phản vệHydroxyzineDị ứng thuốcIon-exchange resins*Tăng K huyết do thuốcNaloxone*†Suy hô hấp do opioidOctaplex (factor IX)Quá liều thuốc chống đông do wafarinOmeprazole IVChảy máu dạ dày do thuốcVitamin K (phytomenadione)*†Quá liều thuốc chống đông do wafarin Có thể dùng các thuốc chỉ điểm này để sàng lọc các bệnh án/bệnh nhân có thể gặp ADE. Tuy nhiên, chỉ giám sát các trường hợp được kê các thuốc chỉ điểm này thôi là chưa đủ. Thứ nhất là vì không phải tất cả các trường hợp có dùng thuốc chỉ điểm đều gợi ý gặp ADE Ví dụ như , việc phải sử dụng omeprazol đường tiêm ở các cơ sở y tế là một dấu hiệu về xuất huyết tiêu hóa cấp tính, có thể do thuốc. Tuy nhiên, tại các phòng phẫu thuật, omeprazol đường tiêm thường xuyên được sử dụng sau phẫu thuật để phòng loét tiêu hóa do stress, chứ không phải là một chỉ điểm của ADE.Xem thêm: Trang Phục Vua Quạ Bns - Trang Phục Hóa Quỷ Kết HợpThứ 2, trong một số trường hợp một thuốc chỉ điểm có thể được kê theo kiểu “dùng khi cần thiết” tại thời điểm kê thuốc có nguy cơ cao gây ADE. Ví dụ như naloxone được chỉ định “dùng khi cần thiết” tại cùng thời điểm kê một opioid hay glucagon được kê “dùng khi cần thiết” cho các bệnh nhân phải sử dụng insulin. Do đó, điều quan trọng là phải kiểm tra xem liệu thuốc chỉ điểm có thực sự được sử dụng.Dược sĩ có thể làm những gì?Khi giám sát các thuốc sử dụng nội trú, dược sĩ có thể tìm thấy các bệnh án được kê thuốc chỉ điểm. Khi các thuốc này được sử dụng, dược sỹ nên tìm hiều nguyên nhân tại sao chúng được sử dụng.Sau khi xác định bệnh nhân có dùng thuốc chỉ điểm, có thể sử dụng những bước đơn giản để xem ADE đó có phòng tránh được hay không, nếu phòng tránh được tức nó do một sai sót trong sử dụng thuốc (ME) gây ra, và cần được báo cáo. Ví dụ hình 1 là cách xác định ADE liên quan đến vitamin K.Related Posts What does voulez15:52, 28/03/2021 Codependent là gì09:23, 28/03/2021 Booty là gì15:53, 28/03/2021 Gosu là gì19:36, 28/03/2021 Valor là gì17:50, 28/03/2021 Quý tử là gì18:34, 28/03/2021